کدام تلفظ درست است ؟
سَفته ، سُفته یا سِفته؟
1- در افواه عمومی و در میان مردم عامه جامعه این کلمه حقوقی را سَفته تلفظ میکنند. بارها درمیان مردم جامعه می شنویم که مثلا" فلانی از بانک سَفته خرید و غیره
2- به اعتقاد لغت شناسان این کلمه سُفته است . مثلا" یکی از لغت شناسان معاصر این طور میگوید: « سُفته به معنای برات است و حواله تجاری » از معدود کلماتی است که خواص آنها را غلط و عوام صحیح تلفظ میکنند!
این واژه فارسی است و تلفظ صحیح آن به ضم اول است و نه به فتح .
این واژه فارسی به عربی رفته و سُفتَجَه به ضم اول شده است .
اما در عربی جمع مکسر سَفاتج و مصدر سَفتج را نیز از آن ساخته اند که هردو به فتح اول است .
محتمل است که در فارسی امروز تلفظ غلط سَفته به فتح اول از همین جا ناشر شده باشد. (غلط ننویسیم – دکتر ابوالحسن نجفی – چاپ دوازدهم – 1384 ص 230)
3- یکی از اساتید برجسته حقوق مدنی این کلمه را با کسر سین و به صورت سِفته درست میدانند. ایشان در کتاب مبسوط در ترمینولوژی حقوق مینویسد سفته به کسر سین یعنی استوار وثیقه.
نخست یک نوع قرضی بود که مسافری مالی به کسی قرض میداد (بطور صوری) تا در مقصد سفرش از وام گیرنده که در مقصد مذکور مالی شبیه مال مورد قرض موجود دارد با گرفتن خطی «حواله» به وسیله طرف وام گیرنده بستاند. آن خط را سفته نامیده اند.
سَفتجه به عربی بنا به ماده 307 قانون تجارت سفته سندی تجاری است که امضاء کننده آن تعهد میکند که در موعد معین عندالمطالبه در وجه حامل یا شخص معین ویا به حواله کرد آن شخص بدهد.
نام دیگر سفته فته طلب است ( مبسوط در ترمینولوژی حقوق – استاد دکتر لنگرودی – جلد سوم – چاپ دوم سال 1381 ص 2170)
بنابراین به نظر میرسد تلفظ این کلمه حقوقی به کسر سین و سِفته درست است وبجاست که در محافل و مجامع حقوقی این کلمه را به درستی تلفظ نماییم.
13/7/94
نورعلی افشار
